Τις μεν μικρές κύστεις δεν τις πειράζουμε, ούτε αποτελούν εύρημα που θα ανησυχήσει τον γιατρό.

Η αντιμετώπιση των μεγάλων κύστεων (αυτών που τις ψηλαφάμε ή είναι πολύ μεγάλες) γίνεται με την παρακέντηση τους και το άδειασμα του υγρού που περιέχουν. Η παρακέντηση δεν πονάει.

Το υγρό που αναρροφάται δεν στέλνεται για κυτταρολογική εξέταση παρά μόνο αν αυτό είναι αιματηρό.

Το τυπικό χρώμα μίας κύστης είναι βαθυπράσινο ή ορώδες (πηχτό). Αν η κύστη βρίσκεται βαθιά μέσα στο στήθος και είναι μεγάλη, τότε μπορεί να παρακεντηθεί με τη βοήθεια του υπερηχογράφου (με τον οποίον εντοπίζεται η κύστη και καθοδηγείται ο εξεταστής να σπρώξει τη βελόνα προς αυτήν)

Αν μία κύστη έχει παρακεντηθεί τουλάχιστον τρεις φορές, έχει αδειάσει πλήρως και συνεχίζει να υποτροπιάζει, δηλ. να ξαναγίνεται στο ίδιο σημείο, τότε έχει ένδειξη η χειρουργική αφαίρεσή της.

Ο γιατρός που παρακεντά μία κύστη πρέπει να φροντίσει ώστε να μην αφήσει περιεχόμενο μέσα σ' αυτήν, γιατί τότε είναι πιθανό η κύστη να ξαναγεμίσει.
Όταν γίνει παρακέντηση μιας ή περισσότερων κύστεων (γιατί πολλές γυναίκες έχουν περισσότερες της μίας κύστεις) τότε συνιστάται να γίνει ένα νέο υπερηχογράφημα αργότερα (μετά ένα τρίμηνο) για να ελεγχθεί το αν η κύστη εξαφανίστηκε ή όχι.

Αν το εσωτερικό της κύστης έχει παχύρευστο περιεχόμενο (π.χ. μετά από μία αιμορραγία) ή το τοίχωμα της είναι πεπαχυσμένο ή ανώμαλσύνθετη ή ο (κάτι που συμβαίνει στο 5% των περιπτώσεων), τότε αυτή χαρακτηρίζεται ως επιπεπλεγμένη, ή άτυπη κύστη) και είναι χρήσιμο να γίνει κυτταρολογική εξέταση του αναρροφηθέντος από την παρακέντηση υγρού. Μερικές φορές μπορεί να χρειαστεί να γίνει χειρουργική αφαίρεση, ιδιαίτερα αν τα ευρήματα από τις εξετάσεις δεν είναι ξεκάθαρα.

Συμπερασματικά: Οι κύστεις είναι ένα συχνό εύρημα, ιδιαίτερα γύρω από την εμμηνόπαυση. Η καλύτερη μέθοδος διάγνωσής τους είναι το υπερηχογράφημα. Η αντιμετώπισή τους αφορά μόνο τις μεγάλες κύστεις και γίνεται με απλή παρακέντησή τους. Σε υποτροπές της ίδιας κύστης, σε επιπεπλεγμένες κύστεις και σε ύποπτο, ή αβέβαιο κυτταρολογικό εύρημα, τότε μπορεί να συστηθεί η χειρουργική θεραπεία. Η ύπαρξη κύστεων δεν σημαίνει ότι η γυναίκα βρίσκεται σε προκαρκινικό στάδιο.

Ευάγγελος Φιλόπουλος

Ο Ευάγγελος Φιλόπουλος είναι Χειρουργός, Διευθυντής Κλινικής Μαστού Αντικαρκινικού Νοσοκομείου «Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ» και Πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας,